เหตุผลที่เกมอาจทำให้เครียด แทนที่จะคลายเครียด
คนเราอาจจะเล่นเกมด้วยเหตุผลที่แตกต่างกันไป
หนึ่งในเหตุผลยอดนิยมที่คนเราเล่นเกมก็เพราะการเล่นเกมนั้น ทำให้รู้สึกสนุก และรู้สึกคลายเครียดได้
แม้การเล่นเกมดูจะเป็นหนึ่งในวิธีคลายเครียดที่ดีได้ แต่หลาย ๆ ครั้ง การเล่นเกมก็สามารถก่อให้เกิดความตึงเครียดได้เช่นกัน ซึ่งบางครั้งผู้เล่นก็อาจจะไม่ทันรู้ตัวว่า เกมที่กำลังเล่น ทำให้ตัวเองเครียดซะแล้ว
เหตุผลที่เกมทำให้เครียดมากขึ้นได้ มีดังนี้
1. สังคมที่เป็นพิษ หรือเต็มไปด้วยความ Toxic
สังคมเกมแต่ละเกมมีความแตกต่างกัน ในขณะที่หลายเกม เต็มไปด้วยผู้เล่นที่เป็นมิตร และคอยสนับสนุนช่วยเหลือผู้เล่นคนอื่น ๆ แต่อีกด้านหนึ่ง ผู้เล่นอาจประสบพบเจอกับมุมมืดของสังคมเกม เช่น การพูดจาเหยียดหยาม การแสดงออกแบบก้าวร้าว หยาบคาย กระตุ้นอารมณ์ กลั่นแกล้งรังแก ก่อกวน หรือการพูดจาล่วงละเมิด ซึ่งสิ่งเหล่านี้ ทำให้ผู้เล่นเกิดความเครียดและความวิตกกังวลได้
2. การเล่นที่มากเกินไปจนเรียกว่าติดเกม
การเล่นเกมในระดับที่พอดี เป็นการคลายเครียดที่ดีได้ แต่อย่างไรก็ตาม การเล่นเกมเพื่อคลายเครียดก็มีความเสี่ยงที่ว่าเราอาจจะเล่นมากเกินไปได้ มีข้อมูลทางสถิติที่ระบุว่า จากจำนวนผู้เล่นเกมทั่วโลก มีผู้เล่นประมาณ 3% ที่ประสบความทุกข์จากโรคติดเกม (gaming disorder) ซึ่งเป็นปัญหาทางสุขภาพจิตที่ต้องได้รับการรักษาทางการแพทย์ มีการศึกษาที่พบว่า เยาวชนชายที่ติดเกมมีความเครียดเรื้อรัง และความเครียดประจำวันในระดับสูงกว่าคนทั่วไป แสดงให้เห็นว่า การเล่นเกมที่มากเกินไปจนเรียกว่าติดเกม ทำให้เครียดมากขึ้น
3. การซื้อภายในเกม (in-game purchases) อาจนำไปสู่การพนัน และปัญหาอื่น ๆ ที่ทำให้เครียด
เกมที่สามารถดาวน์โหลดมาเล่นได้ฟรี หรือ “free-to-play” มักจะถูกออกแบบมากระตุ้นให้ผู้เล่นใช้จ่ายเงินมากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้
สิ่งที่เชื่อมโยงเกมกับการพนัน คือ การใช้จ่ายเงินภายในเกม เพื่อซื้อโอกาสในการที่จะได้รับรางวัล หรือสิ่งของภายในเกม ผ่านการซื้อกล่องสุ่ม หรือลูทบ็อกซ์ (loot box)
กลไกของกล่องสุ่ม มีองค์ประกอบที่สอดคล้องกับองค์ประกอบของการพนัน นั่นคือ 1) มีการวางเดิมพัน 2) มีโอกาสหรือความบังเอิญ 3) มีของรางวัล ที่ได้จากการวางเดิมพันและความบังเอิญ
ความไม่แน่นอนและความตื่นเต้นที่มาพร้อมกับการเปิดกล่องสุ่ม ทำให้ผู้เล่นสามารถเสพติดการซื้อกล่องสุ่มได้ ในบางกรณี ผู้เล่นเกมจะรู้สึกเหมือนกับว่าต้องซื้อกล่องสุ่ม เพื่อที่จะสามารถเล่นเกมต่อได้ และเข้าถึงเครื่องมือหรือด่านใหม่ ๆ ที่จะช่วยให้พวกเขาตามทันเพื่อน ๆ ในเกม
การอาศัยโชคของกล่องสุ่ม และโอกาสที่จะได้รับรางวัลใหญ่จากกล่องสุ่มนั้น มีลักษณะคล้ายกับสล็อตแมชชีนมาก ผู้เล่นจะได้รับบางสิ่งบางอย่างในทุก ๆ การหมุนหรือการเปิดกล่อง แต่ผลลัพธ์ที่ได้จะไม่ค่อยเป็นอย่างที่ผู้เล่นหวังไว้ บางครั้งการเปิดกล่องสุ่มในเกมไปเรื่อย ๆ ก็ให้ความรู้สึกว่า "เกือบได้แล้ว" คล้ายกับการเล่นเกมคาสิโน
ฟีเจอร์ของเกมในลักษณะนี้ สามารถนำไปสู่ปัญหาการพนัน ปัญหาทางการเงิน ความขัดแย้งในครอบครัว และความเครียดได้
4. เกมที่มีการแข่งขันสูง ก่อให้เกิดความเครียด
เกมหลาย ๆ เกมมีการแข่งขันที่สูงมาก โดยเฉพาะเกมที่เป็นอีสปอร์ต ซึ่งหากเล่นได้ดี ก็จะทำให้ผู้เล่นรู้สึกดีที่ได้บรรลุเป้าหมาย และรู้สึกประสบความสำเร็จ แต่หากฝีมือตก หรือเล่นได้ไม่ดีแล้วละก็ อาจทำให้ผู้เล่นรู้สึกเครียดและหมดแรงจูงใจในการเล่นได้
5. การหนีจากปัญหา...ไม่ใช่ทางออกของปัญหาที่แท้จริง
แม้ว่าการเล่นเกมอาจจะทำให้เราลืมความเครียดในชีวิตได้ในระยะเวลาหนึ่ง แต่พอจบเกมแล้ว...ปัญหานั้นก็ยังคงอยู่ ไม่ได้หายไปไหน ความเครียดเป็นสิ่งที่เราควรเรียนรู้ในการจัดการด้วยวิธีที่สร้างสรรค์ แทนที่จะหนีจากปัญหาด้วยการเล่นเกม เพราะการใช้เกมเป็นหนทางหลีกหนีปัญหาบ่อย ๆ อาจนำไปสู่ปัญหาติดเกมได้
คลิกที่นี่เพื่ออ่าน 7 วิธีจัดการความเครียดแบบที่ไม่ใช้เกม
ความเครียดถือเป็นเรื่องปกติที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย แต่คงจะไม่ดีแน่ ถ้าการเล่นเกมที่ควรจะเป็นกิจกรรมยามว่างที่ดีต่อตัวผู้เล่น กลับก่อให้เกิดความเครียดโดยไม่รู้ตัว
ดังนั้น
- - เหล่าเกมเมอร์ อย่าลืมหันมาสำรวจตัวเองว่า เกมที่เล่นอยู่มันดีกับตัวเราเองไหมนะ?
- - พ่อแม่ผู้ปกครองของเด็ก ๆ ที่เล่นเกม สามารถสังเกตลูกหลาน และชวนลูกหลานสังเกตอารมณ์ของตัวเองระหว่างเล่นเกม หากเกมทำให้เกิดอารมณ์ทางลบ...ก็อาจต้องตั้งคำถามแล้วว่า จะเล่นเกมที่ทำให้เราอารมณ์ไม่ดีต่อไปทำไม?
เรียบเรียงโดย ณัฐพร กังสวิวัฒน์
รายการอ้างอิง
https://gamequitters.com/do-video-games-reduce-stress/#:~:text=Video%20games%20are%20relaxing,way%20to%20relax%20and%20unwind.